Frigya Keşif Gezisi 2 Afyon: Ayazini - Döğer - Üçlerkayası

Frig keşif gezimize birinci etapta yaptığımız Eskişehir bölgesinin ardından, ikinci etapta gezeceğimiz Afyon bölgesi ile devam ediyoruz...

***

Frig vadisinin Afyon şehri sınırlarına girdiğimizde en çok iz bulabileceğimiz yer şüphesiz Ayazini köyüdür. Eskişehir-Afyon yolu üzerinden levha yönlendirmeleri ile 3 km içeri girdiğimizde Ayazini Köyü'ne varıyoruz... Bizleri orada sıcaktan bunalmış ve gölgeye sığınmış sevimli bir dost karşılıyor.. :)

Kendisiyle biraz ilgilenip oyunlar oynadıktan sonra gezimize başlıyoruz

Ayazini Köyü

Ayazini Frig vadisinin en önemli yerleşim merkezlerinden biridir. Friglerin en yoğun yaşadığı ve günümüze de en iyi ulaşabilmiş alandır. Köyün girişinde sol tarafta bizleri ilk olarak bir Ayazini Kaya Kilisesi karşılıyor. 

Kilise, içerisinde oyulmuş merdiven ve tüneller ile üç katlı bir dini mabet haline getirilmiş. İbadet için hazırlanmış bölümlerin yanı sıra bazı kısımlar da mezar odası olarak kullanılmış.

Yapının tamamı tüf kayaların oyulmasıyla yapıldığı için içeride harika bir akustik ses düzeni var. Bunu günümüzde bile çok net hissedebiliyorsunuz. 

Biraz da kilisenin başına gelenlerden bahsedelim. Bir çok bölümü de maalesef ki bazı insanların gazabından kurtulamamış. Hatta kiliseye dadanan defineciler bir çok yeri dinamitlerle patlatarak buraya inanılmaz bir şekilde zarar vermişler.

Kilisenin hemen karşısındaki tepede ise eski yerleşim alanları mevcut. Bu bölgede çok yoğun bir Frig yaşantısı ve nüfus yoğunluğu görülmüş.

Tepeye doğru biraz yürüyüş yaptığınızda tüf kayalara oyulmuş bir çok mağara göreceksiniz. Bu mağaralar friglerin günlük hayatlarını geçirdikleri yerleşim alanları.

***

Ayazini Köyünde ilerlemeye devam ettiğinizde tarih ile iç içe geçmiş bir köy olduğunu göreceksiniz. Mağaraların bazıları evlerin bir bölümü olarak kullanılıyor.. Hatta mağaralar en çok da garaj olarak kullanılıyor :)

Ayazini köyünden çıkarken kendinizi bir noktada çok farklı bir kaya tüneli içerisinde buluyorsunuz. Burası gerçekten çok farklı bir ambiyansa sahip. Biz bu bölgeyi araç ile geziyoruz ama aslında buraları yürüyerek keşfetmek daha heyecan verici olabilir. 

Avdalaz Kalesi'ne doğru giderken sağ tarafta gördüğümüz "Peribacaları" tabelası bizi şaşırtıyor. Araçtan aşağıya indiğimizde vadinin içerisinde Kapadokya'daki Peribacalarının benzeri kayalar görüyoruz. Bu bizim için büyük bir sürpriz oluyor. 

Frig Vadisi içerisinde bu Peribacaları'ndan daha yoğun şekilde Üçkayalar Köyü'nde görmek de mümkün. 

Sıradaki durağımız 1 km ilerideki Ayazini bölgesinin en ünlü Frig yapılarından biri olan Avdalaz Kalesi...

Avdalaz Kalesi

Avdalaz Kalesi bu bölgede gezebileceğiniz en  ilginç yerlerden biri olacak. Burası doğal bir savunma kalesi olarak inşa edilmesiyle birlikte aynı zamanda yerleşim olarak da kullanılmış. Kale içerisindeki oyuklar arasından geçerken sanki 3-4 katlı bir apartmanın dairelerinde dolaşıyor gibi hissediyorsunuz.

En üst katına çıktığınızda ise bu taş apartmanın terasından Frig vadisinin büyük bir bölümünü izleyebiliyorsunuz. Hemen karşınızda Sığınma Mağaralarını göreceksiniz.. Burası da yine Avdalaz Kalesi gibi hem savunma hem de yerleşim için kullanılmış..

Burası fotoğraf çekmek için muhteşem bir nokta.. Kendinizi manzaraya bırakıp tarihi hissedebildiğinizde, Frigya'nın o büyülü havasına kendinizi kaptıracaksınız. 

Buradan bir gün batımı izlemek de harika olurdu aslında ama gezilecek daha çok yerimiz olduğu için güneşi başka yerde batıracağız.. Siz kendi gezinizde belki Avdalaz Kalesi'ni gün batımına denk getirebilirsiniz...

***

Ayazini bölgesinden ayrılırken Göynüş Vadisi istikametine yöneliyoruz. Bu bölgede de keşfedilmeye değer çok yer bulunuyor fakat araçla biraz zor gibi. Yürüyüş gruplarıyla daha iç bölgelere girerek keşif turunuzu derinleştirebilirsiniz.

Yolumuzun üzerindeki Demirli ve Bayramaliler köylerinden geçerek Emre Gölü istikametine doğru devam ediyoruz. 

Bayramaliler Kalesi

Eğer vaktiniz var ise Bayramaliler Kalesi'ne tırmanış yaparak değişik bir keşif yapabilirsiniz. Kalenin tamamı bölgeye has kaya yapısıyla ilginizi çekebilir

Yol güzergahında mutlaka etrafınızı gözlemleyin. Çünkü fotoğraf çekilecek harika noktalar var. Bu bölge aynı zamanda kişilerin fotoğrafta yaratıcılık yeteneklerine göre çok farklı kareler yakalayabilmek için çok elverişli. Çevrede bol miktarda bulunan peribacalarını gözlemleyebilirsiniz.

Emre Gölü'ne yaklaştığımız yol güzergahında Frig Kral Yolu'nu da atlamamanızı öneririm. Burası da Frig Vadisi'nin önemli bağlantı yollarından biri olması sebebiyle önemli bir bölge. Aynı zamanda fotoğraflamaya değer...

Yoldan "Emre Gölü" tabelasını takip ederek devam ettiğinizde Yunus Emre Tekkesi ayrımına geleceksiniz. Buradan sola içeri girerek yaklaşık 400 metre ilerideki Yunus Emre Tekkesi'ni ziyaret edebilirsiniz.

Yunus Emre Tekkesi

Yunus Emre Tekkesi aynı zamanda Emre Gölü manzarasının tamamına hakim bir tepede bulunuyor.

Burası manzara olarak harika fakat yapı olarak maalesef ki büyük bir hayal kırıklığı. Tekke içerisindeki mezarlar bakımsız ve yağmalanmış. Duvarlardaki işlemeler yapılan iğrenç restorasyon sonrası yok olmuş ve rutubet içinde olduğu için çok atıl bir hale gelmiş durumda...

Böyle manevi ve tarihi değeri yüksek yerler neden kaderine terk edilir, neden sahip çıkılmaz gerçekten anlamış değilim.. Sahip olduğu harika manzarası ve maneviyatıyla birleştirilerek burası Afyon'un önemli cazibe merkezlerinden biri haline getirilebilir...

Emre Gölü etrafında da çok farklı ve bölgeye uygun kaya oluşumlarını görmek mümkün. Özellikle tekkenin önünde bulunan bir kaya da tam bir "tarihi yazıt" yazmak için uygunmuş... Zamanında akıl edememişler demek ki.. Bu da Friglerin bir eksiği olarak gözüme çarptı.. :)

Yunus Emre Tekkesi için girdiğimiz 400 metrelik yoldan geri dönerek ana yol güzergahında Emre Gölü Sosyal Tesisleri'ne doğru hareket ediyoruz...

Emre Gölü

Emre Gölü kenarında bulunan Sosyal Tesisler burada vakit geçirebileceğiniz tek işletme. Yiyecek, içecek, bisiklet, atv, deniz bisikleti, kano ve kayık gezisi gibi aktiviteleri burada yapma imkanı bulabilirsiniz.

Ayrıca Emre Gölü'nde 8-10 tür göçmen kuşa ev sahipliği yapıyormuş. Pelikan ve leylekleri Göl üzerinde ve göl kenarında bolca görebilirsiniz... 

Not : Aslında biz yaptığımız gezide Covid-19 salgını nedeniyle Emre Soyal Tesisleri kapalı olduğu için ve bu bölgeyi de kapsayan Döger kasabasının 35 günlük karantinası sadece birkaç saat önce kaldırıldığı için maalesef hiç hareket yoktu. Bu durum biraz hayal kırıklığı yaşatsa da buranın normal günlerde daha hareketli ve canlı olacağını tahmin ettiğimden Emre Gölü hakkında çok fazla olumsuz yorum yapmak istemiyorum... Sanırım buraya ileriki zamanlarda bir şans daha vereceğim...

Emre Gölü hakkında bir olumsuz eleştirim daha var. Göl çevresi tamamen sosyal tesislerden ibaret olmasa ve gölün tüm çevresine piknik masaları atılarak daha güzel bir çevre düzenlemesi yapılsa gerçekten harika olabilir... Göl çevresinde bir tane bile piknik masası bulamamak bizi üzdü...

***

Yolumuz Döger kasabası yönüne doğru devam ediyor. Burada hemen sağ tarafta Memeç Kaya Kilisesini (Memeç Kayalıkları) göreceksiniz.

Memeç Kaya Kilisesi (Memeç Kayalıkları)

Memeç Kaya Kilisesi de yine tüf kayaların oyulmasıyla oluşturulan yerleşim ve ibadet merkezi haline getirilmiş. Yatay mimari yapısıyla yine de 2-3 katlı şekilde yapılmış. 

Buranın son yıllarda çok ünlenmesinin sebebi de Cem Yılmaz'ın çok sevilen A.R.O.G. filminin burada çekilmesi olmuş. 

Bölge turizmine çok önemli bir farkındalık kazandırarak hareketlendiren filmin anısına filmde kullanılan "Arog Nüfus 100" tabelası da Memeç Kaya Kilisesi'nin olduğu alanda halen duruyor. 

Bir çok kişinin yöre halkına "Arog Filmi Nerede Çekildi?" sorusunu sorduğundan dolayı artık kime sorsanız gösterir duruma gelmiş. Döger içerisinde "Arog Filminin Çekildiği Yer" diye yönlendirme tabelası bile koymuşlar...

Memeç Kaya Kilisesi sonrasında sıradaki durağımız Aslankaya Tapınağı ve Aslankaya Anıtı olacak... Emre Gölü'nün batı cephesinden giden paket taşlı yoldan sağa dönerek Aslankaya Tapınağı'na ulaşabilirsiniz.

Aslankaya Anıtı ve Tapınağı

Aslankaya Tapınağı Friglerin en önemli açık hava tapınaklarından biriymiş. Anıtın yan tarafında bulunan devasa aslan figüründen dolayı halk arasında Aslankaya Anıtı olarak isimlendirilmiş. Aynı zamanda tapınağın üzerindeki kabartmalarda ise Tanrıça Kibele tasvirlenmiş.

Frigler kaya oyma ve kaya işleme sanatında gerçekten olayı aşmışlar. Bu konuda günümüze sayısız eser bırakmaları gerçekten takdire şayan bir durum. 

***

Aslankaya Anıtı'ndan Döger yönüne doğru ilerleyebilir ve gezi programınıza Döger Kervansaray'ını almayı da deneyebilirsiniz. "Deneyebilirsiniz" diyorum çünkü burası bildiğim kadarıyla uzun zamandır ziyarete kapalı durumda. Ama yine de şansınızı denemekte fayda var...

Gezimizin son bölgesi ise Üçlerkayası Köyü. Buraya Döger üzerinden ulaşmanız mümkün.

Üçlerkayası Köyü

Üçlerkayası Köyü'de yine bölgenin kaya yapısı olarak en zengin köylerinden biri. Köyün sırtlarını çevreleyen kayaların dizilimi ve yapısı gerçekten çok etkileyici... Bir bölümde kral ve kaya mezarlarına rastlayabiliyor iken, diğer bir bölümde de peribacalarını görebilmeniz mümkün. 

Bu bölgedeki en ünlü yapılardan birisi de şüphesiz ki köye de adını veren Üç Kayalar... Sanki biraz abartmışlar mı acaba da diyebilirsiniz... Tartışılır... :)

Üçlerkayası Köyü'nü kesinlikle yürüyerek gezmeniz ve keşfe çıkmanızı tavsiye ederim. Güzel bir keşif için en az bir saat ayırmanızı da öneririm. Böylece bölgenin kaya özelliklerine ve bitki örtüsüne daha hakim olmanız mümkün olacaktır.

***

Frig Vadisi'nde yaptığımız yüzeysel bir keşif gezisinin yavaş yavaş sonuna gelirken bu bölgeyle ilgili genel görüşüm malesef ki biraz sahipsiz ve ilgisiz kalmış olmasıydı... Bakımsızlık, ilgisizlik ve belki biraz da yeterince değerinin görülememiş olması gerçekten üzücüydü...

Bu arada gezdiğimiz Eskişehir ve Afyon bölgelerini kapsayan tüm Frig Vadisi bölgesinde tüm eserleri ücretsiz olarak görebilir ve ziyaret edebilirsiniz. Bölgede ücretli herhangi bir ören yeri ya da müze bulunmuyor...

Bugün Nereleri Gezdik?

Google Haritalar / Google Maps

***

Son olarak yazıya babamın Frigya performası ile veda etmek istiyorum. Kendisi gün boyunca tırmanılacak tüm noktalara bizden önce tırmanarak harika bir performans gösterdi... Benim de bu konuda kime çektiğimi bir defa daha görmüş olduk... :)

Afyon'dan Sevgilerle...

Frig Keşif Gezimizin "Afyon" etabını tamamladık. 

Gezimizin "Eskişehir" etabını okumak için aşağıdaki görsele tıklayabilirsiniz.

Teşekkürler

Erkut ÇELİK - Suna ÇELİK - Uğur ÇELİK

Caner ÇELİK
11.07.2020

Fotoğraflar : Caner ÇELİK, Erkut ÇELİK, Uğur ÇELİK, Suna ÇELİK

Bu Yazılar da İlginizi Çekebilir

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yazı hakkındaki fikir ve görüşlerinizi yazının altına yorum yaparak paylaşırsanız çok sevinirim. Ayrıca bölgeye gezi planı yapacaklar sorularını paylaşabilirler. Elimden geldiğince yardımcı olmaktan zevk duyarım.

Gezilerim sırasında anlık paylaşımlarımı yazılardan önce İnstagram'dan yapıyorum. Dilerseniz sosyal medya hesaplarımdan paylaşımlarımı takip edebilirsiniz.

Bu yazıda  Afyon gezilecek yerler, Afyon tarihi yerler, Afyon gezi notları, Afyon gezi, Afyon Frig gezisi, Afyon frig vadisi, Afyon Arog Filmi, Afyon frigya gezi notları konularına yer verdik. Umarım beğenmişsinizdir.

Bütün Gezi Yazılarım

Sosyal Medya Takip